146-бап. Үйқамақ ҚР ҚПК Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексi

      1. Үйқамақ күдіктіні, айыпталушыны күзетпен ұстамай, бірақ осы Кодекстің 147-бабында көзделген тәртіппен судья белгілеген шектеулер қолданыла отырып, оларды қоғамнан оқшаулауды білдіреді.

      2. Күдіктіге, айыпталушыға, сотталушыға қатысты үйқамақ қолданылған кезде бір немесе бірнеше шектеу:

      1) шұғыл жағдайлар мен төтенше жағдайларды қоспағанда, қылмыстық процесті жүргізетін органның рұқсатынсыз тұрғынжайдан барлық уақытта немесе белгілі бір уақытта шығуға тыйым салу;

      2) осы бөліктің 5) тармағында және осы баптың үшінші бөлігінде көзделген жағдайларды қоспағанда, қылмыстық процесті жүргізетін органның рұқсатынсыз телефон арқылы сөйлесуге, хат-хабар жөнелтуге және байланыс құралдарын пайдалануға тыйым салу;

      3) осы баптың үшінші бөлігінде көзделген жағдайларды қоспағанда, қылмыстық процесті жүргізуші органның рұқсатынсыз белгілі бір адамдармен араласуға және кімді болса да үйінде қабылдауға тыйым салу;

      4) электрондық бақылау құралдарын қолдану және осы құралдарды өзімен бірге алып жүру міндетін жүктеу;

      5) бақылау мақсатындағы телефон қоңырауларына немесе өзге де бақылау сигналдарына жауап беру, анықтау органына немесе күдіктінің, айыпталушының немесе сотталушының мінез-құлқын қадағалауды жүзеге асыратын басқа да органға телефон шалу немесе оларға белгілі бір уақытта жеке өзінің келу міндеттерін жүктеу;

      6) күдіктіге, айыпталушыға немесе олардың тұрғынжайына байқау орнату, сондай-ақ олардың тұрғынжайына немесе оларға тұрғынжай ретінде бөліп берілген үй-жайға күзет қою;

      7) күдіктінің, айыпталушының мінез-құлқын және қоғамнан оқшаулануын қамтамасыз ететін басқа да шаралар қолданылуы мүмкін.

      Қажет болған кезде күдіктінің, айыпталушының мінез-құлқын қадағалау орнатылады.

      Қамақтағы адамның тұрғынжайдан шығуына белгіленген шектеулерді сақтауын қадағалауды жүзеге асырған кезде қылмыстық процесті жүргізетін орган тәуліктің кез келген уақытында оның тұрғылықты жерінде болуын тексеруге құқылы. Тексеру күндізгі уақытта екі реттен артық және түнгі уақытта бір реттен артық жүргізілмейді. Лауазымды адамның қамақтағы адамның тұрғынжайында болуына осы адамның және онымен бірге тұратын адамдардың келісімімен жол беріледі және ол отыз минуттан аспауға тиіс.

      ҚР Конституциялық Сотының 11.04.2023 № 9 нормативтік қаулысымен осы кодекстің 146-бабы екінші бөлігі 1), 2) және 3) тармақтарының ережелері Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты берген төмендегідей түсіндірмеде Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес келеді деп танылды:      үйқамақ кезінде көзделген, соттар жеке не тұтастай қолданатын шектеулер тұтқындалған адамның және оның қорғаушысының өмір сүру және денсаулығын сақтау, құқық субъектісі ретінде танылу, өзінің құқықтары мен бостандықтарын заңға қайшы келмейтін барлық тәсілдермен қорғау, сот арқылы қорғалу және білікті заң көмегін алу құқықтарын қоса алғанда, Қазақстан Республикасының Конституциясында кепілдік берілген құқықтарының, сондай-ақ олардан туындайтын, Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінде бекітілген процестік құқықтарының сақталуын қамтамасыз етуге тиіс..

      3. Соттың үйқамақ туралы қаулысында күдіктіге, айыпталушыға қолданылатын нақты шектеулер белгіленеді, сондай-ақ қадағалауды жүзеге асыратын орган немесе лауазымды адам көрсетiледi.

      Үйқамақ кезінде көзделген, соттар жеке не тұтастай қолданатын шектеулер қамаққа алынған адамның өмір сүру, денсаулығын қорғау, сот арқылы қорғалу және білікті заң көмегін алу құқықтарын, сондай-ақ осы Кодексте бекітілген, олардан туындайтын процестік құқықтарды бұзбауға тиіс.

      Күдіктінің, айыпталушының бірге тұратын отбасы мүшелерімен, өзінің заңды өкілімен немесе белгіленген тәртіппен іске кіріскен қорғаушысымен, қылмыстық процесті жүргізетін органмен және сотқа дейінгі тергеп-тексерудің заңдылығын қадағалауды, сондай-ақ қамаққа алынған адамның мінез-құлқын қадағалауды жүзеге асыратын адамдармен байланыстарды жүзеге асыру мүмкіндігі, өз құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау үшін шағымдар мен өтінішхаттар беруі, шұғыл қызметтерді шақыру, процестік әрекеттер мен сот отырыстарына қатысу үшін байланыс құралдарын пайдалануы шектелмейді.

      Күдікті, айыпталушы байланыс құралдарын пайдаланудың әрбір жағдайы туралы қамаққа алынған адамның мінез-құлқын қадағалауды жүзеге асыратын органға хабарлауға міндетті.

      4. Үйқамақтың мерзiмi, оны ұзарту тәртiбi осы Кодекстiң 151, 152 және 547 – 551-1-баптарында белгiленген қағидаларда айқындалады.

      5. Үйқамақ түріндегі бұлтартпау шарасын орындау тәртібі сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыруға уәкілеттік берілген мемлекеттік органдардың бірлескен бұйрығымен айқындалады.

Қазақстан Республикасының Кодексі 2014 жылғы 4 шілдедегі № 231-V ҚРЗ. 

Қазақстан Республикасының  

Президенті  

© 2012. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің «Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты» ШЖҚ РМК  

 Конституция Заң Кодекс Норматив Жарлық Бұйрық Шешім Қаулы Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы  Заң компаниясы